Đặc sản cốm Bắc Hà Lào Cai

Cốm Bắc Hà (Lào Cai) là một trong những đặc sản nổi tiếng mang đậm hương vị của vùng cao Tây Bắc. Không chỉ là một món ăn đặc trưng, cốm Bắc Hà còn chứa đựng giá trị văn hóa truyền thống, gắn liền với đời sống của đồng bào dân tộc vùng cao.

Nguồn gốc và điều kiện tự nhiên

Cốm Bắc Hà có nguồn gốc từ những thửa ruộng bậc thang trùng điệp của huyện Bắc Hà, nơi có khí hậu ôn hòa, đất đai màu mỡ, thích hợp để trồng lúa nếp. Giống lúa được chọn làm cốm thường là giống lúa nếp địa phương, mang đến hương vị thơm dẻo đặc trưng.
Khi lúa vừa chín tới, hạt còn căng mọng, người dân sẽ tiến hành thu hoạch để làm cốm. Chính thời điểm thu hoạch này quyết định chất lượng cốm, bởi nếu lúa quá non thì hạt cốm sẽ nhão, còn nếu lúa quá già thì cốm sẽ cứng, mất đi độ dẻo. 

Quy trình làm cốm Bắc Hà

Quy trình làm cốm Bắc Hà đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu. Sau khi lúa được gặt về, người dân sẽ đem đập để tách hạt, sau đó đem hạt lúa rang trên chảo gang lớn. Quá trình rang lúa phải diễn ra liên tục với mức lửa vừa phải để hạt lúa chín đều nhưng không bị cháy. Khi lúa đã dậy mùi thơm, người ta sẽ đổ ra mẹt lớn để nguội bớt trước khi đem giã.
Việc giã cốm cũng là một công đoạn quan trọng, phải thực hiện bằng tay với cối đá, mỗi lần giã phải đảo trộn liên tục để vỏ trấu bong ra mà không làm vỡ hạt cốm. Sau khi giã xong, cốm được sàng sảy nhiều lần để loại bỏ hết lớp vỏ trấu. Cốm Bắc Hà sau khi hoàn thành có màu xanh tự nhiên, hạt căng tròn, mềm dẻo, khi thưởng thức sẽ cảm nhận được hương của lúa non, vị bùi béo đặc trưng.

Hương vị đặc trưng của cốm đặc sản Bắc Hà

Hương vị của cốm đặc sản Bắc Hà Lào Cai rất đặc biệt, mang trong mình sự thanh tao, mềm dẻo và mùi thơm nhẹ nhàng của lúa non. Cốm có thể ăn ngay khi còn tươi hoặc chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như xôi cốm, bánh cốm, chè cốm hay cốm xào. Khi thưởng thức, cốm thường được ăn kèm với chuối chín hoặc dừa nạo để làm tăng thêm độ béo ngậy và vị bùi đặc trưng.
Đặc biệt, cốm Bắc Hà không chỉ là một món ăn dân dã mà còn được xem là một món quà biếu ý nghĩa, mang đậm hương vị quê hương.

Mua cốm Bắc Hà ở đâu?

Để mua cốm Bắc Hà chính gốc, bà con có thể đến các chợ phiên Bắc Hà – nơi bày bán rất nhiều đặc sản địa phương, trong đó có cốm. Ngoài ra, cốm cũng được bán nhiều tại các khu du lịch và cửa hàng đặc sản ở Lào Cai. Khi mua cốm, bà con nên chọn loại cốm có màu xanh tự nhiên, hạt đều, dẻo và có mùi thơm nhẹ của lúa non. Nếu muốn bảo quản cốm lâu hơn, có thể gói cốm bằng lá sen hoặc lá chuối, đặt trong tủ mát để giữ nguyên độ tươi ngon.

Cốm Bắc Hà trong đời sống văn hóa địa phương

Cốm Bắc Hà không chỉ là một đặc sản thơm ngon mà còn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân nơi đây. Mỗi mùa cốm về, cả bản làng lại rộn ràng trong hương thơm lúa non, trong tiếng chày giã cốm vang vọng khắp núi rừng. Đó không chỉ là âm thanh của sự lao động mà còn là âm thanh của niềm vui, của tình yêu quê hương và sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên.
Nếu có dịp ghé thăm Bắc Hà Lào Cai, bà con đừng quên thưởng thức và mang về ít cốm đặc sản làm quà để cảm nhận trọn vẹn tinh hoa của vùng đất này.