Đặc sản hoa hồi của đất trời xứ Lạng

Giữa vùng núi non trùng điệp của Đông Bắc, nơi mây phủ quanh năm và khí hậu mát lành, có một loài hoa mang hương thơm nồng nàn, góp phần làm nên bản sắc đặc trưng của Lạng Sơn - hoa hồi. Không chỉ là một sản vật quý mà thiên nhiên ban tặng, hoa hồi còn là đặc sản nổi tiếng gắn bó mật thiết với đời sống, văn hóa và kinh tế của người dân xứ Lạng qua bao thế hệ.

Nguồn gốc và đặc điểm của hoa hồi xứ Lạng

Cây hồi, còn gọi là mắc hồi theo tiếng địa phương, là loài cây thân gỗ thuộc họ Hồi (Illiciaceae), có nguồn gốc từ vùng rừng núi Đông Bắc Việt Nam. Trong đó, Lạng Sơn được xem là thủ phủ của hoa hồi cả nước, với diện tích trồng lên tới hàng chục nghìn hecta, tập trung ở các huyện Văn Quan, Bình Gia, Bắc Sơn và Chi Lăng.

Cây hồi cao từ 6 đến 12 mét, có tán lá xanh quanh năm. Hoa thường nở vào tháng 8 đến tháng 10 âm lịch, mang hình ngôi sao tám cánh, khi khô có màu nâu sậm, hương thơm nồng đượm, ngọt dịu và ấm áp. Cái hương ấy như gom trọn tinh túy của đất trời, vừa mộc mạc, vừa thanh cao, khiến ai một lần ngửi qua cũng không thể quên. 

Quy trình thu hái và chế biến tinh tế

Người dân xứ Lạng có kinh nghiệm thu hái hoa hồi từ hàng trăm năm nay. Vào mùa, cả vùng núi như chìm trong hương thơm dìu dịu, lan tỏa khắp bản làng. Hoa được hái khi vừa chín tới, phơi khô tự nhiên dưới nắng nhẹ hoặc sấy bằng than củi để giữ trọn hương tinh dầu.

Từng cánh hoa hồi khô, nhỏ bé nhưng chứa đựng giá trị kinh tế cao, được dùng trong ẩm thực, y học và xuất khẩu. Tinh dầu hồi của Lạng Sơn được đánh giá là loại tốt hàng đầu, hàm lượng tinh dầu cao, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang nhiều quốc gia châu Á và châu Âu.

Hương hồi trong ẩm thực và đời sống

Hoa hồi không chỉ là gia vị đặc trưng trong nhiều món ăn truyền thống mà còn là linh hồn của ẩm thực Việt. Vị thơm ngọt của hồi góp mặt trong phở, bún bò, thịt kho, vịt quay và cả những món hầm cầu kỳ. Hương hồi giúp món ăn dậy mùi, thanh vị mà không ngấy, để lại hậu vị ấm và dễ chịu.

Không chỉ dừng lại ở ẩm thực, người dân còn dùng hồi để xông nhà, làm hương liệu, ngâm rượu hoặc chế thuốc đông y. Theo y học cổ truyền, hoa hồi có tác dụng giảm đau, kích thích tiêu hóa, làm ấm cơ thể và khử mùi hôi.

Biểu tượng văn hóa và niềm tự hào của xứ Lạng

Đối với người dân Lạng Sơn, hoa hồi không chỉ là nguồn thu nhập mà còn là niềm tự hào văn hóa. Cây hồi được ví như “cây vàng xanh” của vùng cao, biểu trưng cho sự bền bỉ và no ấm. Mỗi mùa hồi nở, du khách khắp nơi lại tìm về để ngắm những đồi hồi xanh mướt và hít hà hương thơm thoảng trong gió núi.

Hàng năm, Lạng Sơn còn tổ chức Lễ hội hoa hồi, nơi tôn vinh người trồng, quảng bá sản phẩm và lan tỏa tinh hoa của đất trời xứ Lạng. Lễ hội ấy không chỉ là dịp giao lưu văn hóa mà còn là lời tri ân với thiên nhiên hào phóng, đã ban tặng cho vùng đất này món quà quý giá.

Giữa biết bao đặc sản của núi rừng, hoa hồi xứ Lạng vẫn giữ cho mình vị thế riêng, một biểu tượng của tinh khiết, bền bỉ và đậm hồn quê. Hương hồi không chỉ lan tỏa trong từng món ăn, từng chén trà, mà còn thấm sâu vào đời sống của người dân nơi đây.

Nếu có dịp đến với Lạng Sơn, hãy một lần ghé thăm những rừng hồi bạt ngàn, hít hà mùi hương nồng ấm ấy để cảm nhận trọn vẹn “hồn của đất trời xứ Lạng” - nơi mỗi cánh hoa hồi đều kể lại câu chuyện về sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên qua bao thế hệ.